De warmtepomp is een van de hoofdrolspelers in de energietransitie voor particuliere woningen. En wordt gezien als dé verwarmings- en warmwatertechniek van de toekomst. Een warmtepomp is verkrijgbaar in een aantal varianten, draagt bij aan een lagere gasrekening en maakt uiteindelijk gas als energiebron overbodig.

Duurzame bronnen aanboren

Bijzonder aan warmtepomptechniek is dat je verschillende energiebronnen kunt aanboren om je woning duurzaam te verwarmen. Denk aan (buiten)lucht, grondwater of de bodem. Naast duurzame verwarming van je woning kan een warmtepomp ook worden gebruikt voor warmwatervoorziening. Maar dat hoeft niet, want voor dat laatste kan je ook kiezen voor bijvoorbeeld een zonneboiler of een speciale warmtepompboiler.

Meer energie met minder energie

Wat het grote voordeel is vergeleken met gas of elektrisch verwarmen? Simpel. Bij gas of elektrisch verwarmen is de gebruikte energie vrijwel gelijk aan de opbrengst. Duur dus. Met een warmtepomp produceer je met relatief weinig energie (elektriciteit) een veelvoud aan duurzame energie. Je totale energiekosten gaan direct omlaag. Een slimme keuze dus. En combineer je een warmtepomp met eigen groene stroom van zonnepanelen, dan ben je helemaal voordelig uit.

Zo werkt het ongeveer

Een warmtepompinstallatie wordt wel een ‘omgekeerde koelkast’ genoemd. Want hij voert geen warmte af, zoals een koelkast, maar haalt juist warmte op. Uit lucht, water of de bodem. Dat gebeurt door middel van een koudemiddel. Een vloeistof met een uiterst laag kookpunt. De warmtepomp werkt verder op basis van twee essentiële natuurkundige principes: verdampen en condenseren. Lees meer over de werking van warmtepompen.

De installatie sluit je in je woning aan op je cv-radiatoren of vloerverwarming en een eventueel waterreservoir (buffervat). Veel warmtepompinstallaties bestaan uit meerdere units. Bepaalde warmtepompen kun je ook gebruiken om je huis zomers koel te houden. Als airco.

De duurzame bron die met je warmtepompvoorziening aanboort, is bepalend voor het kiezen van de soort warmtepomp.

Waar Nederland in de jaren zestig van de vorige eeuw massaal overstapte op centrale verwarming, zo is de warmtepomp nu de cv-voorziening van de toekomst. De overgang zal geleidelijk gaan. Veel woningeigenaren kiezen eerst voor een hybride warmtepomp, in combinatie met een gasgestookte HR++ cv-ketel. Dat levert direct een aanzienlijke besparing op het gasverbruik op.

De naam zegt het al een beetje: een warmtepompinstallatie ‘pompt’ energie op uit natuurlijke bronnen. Denk daarbij aan lucht, bodemwarmte of grondwater (ook wel aardwarmte of geothermie genoemd). Deze energie wordt omgezet in warmte en doorgepompt naar je warmte- en/of warmwatervoorziening. En klaar.

Het verwarmen van je huis met een warmtepomp werkt op elektriciteit. Voordat de pomp energie levert heeft hij dus zelf energie nodig. Ja, dit betekent een hogere elektriciteitsrekening, maar de gasrekening gaat flink omlaag. Of komt zelfs helemaal te vervallen.

Het principe van de ‘omgekeerde koelkast’

Er zijn diverse soorten warmtepompen. De meest toegepaste en betaalbare oplossing is de lucht/water-warmtepomp. Al dan niet in hybride uitvoering. In de warmtepompinstallatie wordt de natuurlijke warmte meestal door middel van een koudemiddel (of koelvloeistof) met een heel laag kookpunt, op temperatuur gebracht. En via een buizenstelsel direct aan de verwarmingsinstallatie afgegeven. In een koelkast werkt dat net andersom.

Verdampen, condenseren, circuleren

De warmtepomp werkt op basis van twee essentiële natuurkundige principes: verdampen en condenseren. En is opgebouwd uit vier onderdelen: een compressor, een condensator, een expansieventiel en een verdamper. Simpel gezegd zetten ze samen de basiswarmte om in warmwater met een temperatuur die hoog genoeg is om je huis te verwarmen en van warm water te voorzien.