Ondanks afbouw salderingsregeling blijft terugverdientijd zonnepanelen korter dan zeven jaar

Met zonnepanelen op je dak produceer je eigen groene stroom. Het grootste deel gebruik je zelf, wat je ‘over’ hebt lever je aan het elektriciteitsnet. Dat wordt tegen lucratieve voorwaarden ‘weggestreept’ tegen de stroom die je afneemt van je energieleverancier. Met dank aan de salderingsregeling. Maar deze regeling wordt vanaf 2025 afgebouwd. Toch blijft de terugverdientijd van zonnepanelen korter dan zeven jaar, berekende TNO. In deze blog zetten we de feiten rond de afbouw salderingsregeling op een rij.

De salderingsregeling, ingevoerd in 2004 om woningeigenaren extra aan te sporen hun woning te verduurzamen, was lange tijd een krachtige motor achter de opmars van zonnepanelen. En die opmars zet door. In 2021 werd een mijlpaal bereikt. Eind augustus werd een record van 1,5 miljoen Nederlandse huizen met zonnepanelen genoteerd. De toenmalige staatssecretaris van Klimaat en Energie reageerde opgetogen. Ook Ed Nijpels, voorzitter van het Voortgangsoverleg Klimaatakkoord, sprak van een ‘succesnummer’. Tegelijkertijd klonk de boodschap: ‘Er is nog plek genoeg op de Nederlandse daken, dus nu moeten we doorhalen!’

Salderingsregeling ter discussie

Bij die feestelijke gelegenheid werd ook gewezen op de noodzaak van ‘heldere regels’, vooral met betrekking tot terug te leveren energie. Ondanks die aanbeveling stond de populaire salderingsregeling toen al ter discussie. Met name de energiebedrijven en netbeheerders ondervinden steeds meer last van de regeling. Er wordt door particuliere huishoudens inmiddels zó veel zonnestroom opgewekt en teruggeleverd, dat veel lokale elektriciteitsvoorzieningen het aanbod niet aankunnen.

Maar ook de overheid heeft een goede reden om een streep te halen door de mogelijkheid om gebruik en levering tegen elkaar weg te strepen. Door de regeling en de enorme toename van zonnepanelen loopt de staatskas namelijk miljoenen aan energiebelasting mis. Zo gaat de salderingsregeling ten onder aan zijn eigen succes.

Afbouw salderingsregeling uitgesteld tot 2025

Eerst zou de regeling vanaf 2023 worden afgebouwd. Door persoonlijk ingrijpen van klimaatminister Rob Jetten is dat uitgesteld tot 1 januari 2025. Daar lagen niet zozeer duurzame argumenten aan ten grondslag, maar wetgevingstechnische aspecten. Dit is het vooruitzicht:

• om een inhaalslag te maken op het uitstel van twee jaar, gaat het wettelijk verplichte salderingspercentage per 1 januari 2025 meteen omlaag met 36% in plaats van geleidelijk met 9% per jaar;
• volgens het huidige tijdspad mag je ook in 2026 nog 64% van de geleverde stroom salderen;
• vanaf 2026 mag je stapsgewijs minder salderen: 55% in 2027; 46% in 2028; 37% in 2029; 28% in 2030.
• in 2031 is het definitief over met de pret. Dan wordt de salderingsregeling definitief ten grave gedragen.

In de promotie van zonnepanelen is bij het berekenen van de terugverdientijd van de investering altijd rekening gehouden met de gunstige salderingsregeling. Door te salderen betaal je alleen over je netto verbruik. Ofwel: afgenomen energie minus teruggeleverde energie volgens hetzelfde bruto tarief. Dat scheelt vaak veel energiebelasting en btw. Dat voordeel komt dus te vervallen. Wil dat zeggen dat de terugverdientijd daardoor minder gunstig uitpakt? Integendeel. Bij de huidige energieprijzen is een betere investering nauwelijks denkbaar.

Ondanks maatschappelijke tegenwind, heeft het kabinet het wetsvoorstel afbouw salderingsregeling altijd verdedigd met het argument dat zonnepanelen goedkoper zijn geworden dan in de beginjaren. En gezien het aantal huishoudens dat al koos voor zonne-energie of op het punt staat dat te doen, is een dure stimuleringsregeling als de salderingsregeling niet langer nodig. Bovendien heeft het afbouwen van de regeling nauwelijks invloed op de gemiddelde terugverdientijd, zo luidde het verhaal. Daar werd echter door velen aan getwijfeld.

TNO: ‘Ondanks afbouw salderingsregeling blijft terugverdientijd zonnepanelen minder dan zeven jaar’

Maar met de explosief gestegen energieprijzen, sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, lijkt de overheid wat dit betreft het gelijk aan haar zijde te krijgen. Zonnepanelen kopen en installeren is aantrekkelijker dan ooit. Uit recent onderzoek over de afbouw van de salderingsregeling, uitgevoerd door TNO, blijkt dat de terugverdientijd van zonnepanelen zeer gunstig blijft uitpakken: minder dan zeven jaar! Dat is beter dan eerdere aannames. TNO baseert zich op recente elektriciteitsprijzen, energiebelastingen en investeringskosten. Het zal je niet verbazen dat minister Jetten in zijn sas is met dit rapport.

Kortom, ook zonder salderen is en blijft investeren in zonnepanelen een buitengewoon aantrekkelijke verduurzamings- en besparingsmaatregel. De voordelen spreken voor zich:

• op de eerste plaats bespaar je met zonnepanelen heel veel geld op je energierekening – met of zonder salderingsregeling;
• die besparing kun je opschroeven door slimmer om te gaan met energie: je stroomverbruik zoveel mogelijk afstemmen op je productie;
• op de tweede plaats blijf je een vergoeding ontvangen voor de zonnestroom die je levert aan het net.

Dat zit zo. Er wordt vanaf 2031 niet meer ‘weggestreept’, maar energieleveranciers gaan een concrete vergoeding per kWh betalen. Op dit moment zijn ze nog terughoudend met het noemen van bedragen, maar de Autoriteit Consument en Markt gaat erop toezien dat de vergoeding op zijn minst ‘redelijk’ is. De vergoeding zal dus enigszins in de pas moeten lopen met de huidige torenhoge stroomtarieven.

Overstappen van energieleverancier kan lonend zijn

Dit wordt nog interessant, want de energieleveranciers mogen de hoogte van hun vergoedingen zelf bepalen. Daarmee wordt het extra relevant om energieleveranciers kritisch met elkaar te gaan vergelijken, niet alleen op de tarieven die je betaalt voor af te nemen stroom, maar dus ook op de vergoeding die ze bieden voor geleverde elektriciteit. De consumentenbond berekende niet zo lang geleden dat de keus van energieleverancier zomaar € 500,- kan schelen als je op jaarbasis bijvoorbeeld 1000 kWh meer produceert dan je zelf verbruikt. Overstappen kan dus zeer aantrekkelijk zijn!

Er is nóg een goede reden om te kiezen voor zonnepanelen: het toekomstperspectief van de thuisaccu. Met de afbouw van de salderingsregeling wordt de vergoeding voor geleverde stroom minder riant. Dus is het zaak om zoveel mogelijk zelf opgewekte stroom ook zelf te gebruiken. Dat kan enerzijds door je gebruikspatronen aan te passen. Anderzijds lijkt de ontwikkeling van thuisaccu’s in een stroomversnelling te zitten. Over niet al te lange tijd zal de thuisaccu een betaalbare oplossing zijn om je energierekening nóg verder naar beneden te brengen.

Nu investeren – vóór de afbouw salderingsregeling

Samengevat kunnen we concluderen dat het afbouwen van de salderingsregeling absoluut geen reden is om af te zien van investeren in zonnepanelen. Integendeel. TNO heeft zelfs berekend dat de terugverdientijd bij de hoog blijvende energieprijzen zeer gunstig uitpakt: minder dan zeven jaar. Ook de opkomst van de thuisaccu is een argument om te kiezen voor zonne-energie. En als je die keus niet te lang uitstelt, pik je tot 2031 tóch nog een graantje mee van de populaire salderingsregeling.

√ Doe de gratis energiescan